Υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Γιώργου Μιχαηλίδη ο Θανάσης Βέγγος θα αλλάξει την εικόνα του. «Σχεδόν ο ίδιος μου πρότεινε την αλλοίωση της εικόνας του. Κατάλαβε αμέσως τι θέλω και ήταν πρόθυμος να το κάνει» λέει ο σκηνοθέτης. «"Με βάζεις να λέω τη λέξη ψ... πενήντα φορές. Δεν έχει συνηθίσει ο κόσμος να τα ακούει αυτά από τον Βέγγο", μου είπε» συνεχίζει ο σκηνοθέτης. «Κι εγώ του απάντησα ότι δεν με ενδιαφέρει ο μύθος Βέγγος αλλά ο ηθοποιός Βέγγος, τον οποίο εκτιμώ και θαυμάζω βαθύτατα. Και συμφώνησε μαζί μου. Ηταν έτοιμος να καταλάβει».

Στο Θέατρο Νταμάρι των Βριλησίων αλλά και στο Ανοιχτό Θέατρο του Γκύζη συνεχίζονται οι πρόβες των «Αχαρνέων», δύο εβδομάδες σχεδόν προτού κάνουν πρεμιέρα στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου. Ο Θανάσης Βέγγος πάει πάντα πρώτος και περιμένει να αρχίσουν. Προβάρει τα λόγια του με τη βοήθεια του ηθοποιού Θόδωρου Σταυρόπουλου. Δεν του είναι ιδιαίτερα εύκολη υπόθεση η αποστήθιση του ρόλου. Σηκώνεται, κάθεται, κάνει δύο - τρεις βόλτες, μιλάει με τους συναδέλφους του. Λιγομίλητος, ως συνήθως. Πλησιάζει τον Γιώργο Μιχαηλίδη, αναρωτιέται για την ώρα που θα αρχίσουν την πρόβα. Εχει αγωνία. Και το λέει: «Αυτή την περίοδο είναι δύσκολο να είμαστε καλά. Ο πυρετός της πρόβας είναι στο 39 αυτές τις μέρες. Τι αλλάζει που έχω πάρει το βάπτισμα της Επιδαύρου; Εχω πάλι τρακ. Οχι στον βαθμό της προηγούμενης φοράς». Τον ρωτάω: «Και ο Δικαιόπολις πώς είναι;». Απαντά άμεσα: «Τώρα μου παίρνετε συνέντευξη;» Οχι, μόνον ερωτήσεις. Γελάει δυνατά. Επανέρχεται στο άγχος του. Αγωνιά γιατί δεν είναι έτοιμο ακόμη το φροντιστήριο, γιατί λείπει το σκηνικό, λείπουν τα κοστούμια. Λείπουν όμως και οι γυναίκες από την παράσταση, αφού ο θίασος των «Αχαρνέων» αποτελείται αποκλειστικά από άνδρες. «Για μένα πάντως είναι χειρότερα όταν λείπουν οι γυναίκες». Μοιάζει πρόθυμος να μιλήσει, αλλά φοβάται. Εχει «τρεις χιλιάδες λόγους» για να μην ξαναμιλήσει σε δημοσιογράφο. Μια παλιά ιστορία που τον πίκρανε, τον έκανε να ορκισθεί ότι δεν θα ξαναδώσει συνέντευξη. Ας είναι.

Μετρά τις μέρες ως την πρεμιέρα της Επιδαύρου, υπολογίζει πόσο καιρό θα κάνουν πρόβες στα Βριλήσια, πότε θα κατεβούν στην Επίδαυρο, πότε είναι η τζενεράλε. Νιώθει έτοιμος για τη μεγάλη κάθοδο στην Επίδαυρο; «Ποτέ μου δεν αισθάνθηκα έτοιμος, ποτέ. Σε ό,τι και αν έκανα. Μια ζωή στην τσίτα ήμουν. Δεν ηρεμώ ποτέ. Είμαι της... αγχωτικής κωμωδίας εγώ. Οπως μου το είχε γράψει ο Γιάννης Σολδάτος. Το άγχος είναι η σπεσιαλιτέ μου. Μόνο στον άλλο κόσμο θα ηρεμήσω». Και το γέλιο, το γέλιο που ο ίδιος σκορπούσε και σκορπά δεν του προσφέρει ηρεμία; «Ποιο γέλιο;» αναρωτιέται. «Δεν βλέπω γέλιο, μόνο χαμόγελα βλέπω. Σήμερα πλέον ο κόσμος δεν γελάει με τίποτε. Εχει πολλά προβλήματα. Δεν γελάει όπως γελούσε. Εχει ανάγκη να γελάσει και μεγαλύτερη από παλιά, αλλά δεν γελάει. Είναι πικραμένος ο κόσμος. Δεν νομίζετε κι εσείς;» με ρωτάει. «Του δίνουμε αυτό που του χρειάζεται του κόσμου;» επανέρχεται. «Δεν νομίζω. Εχουν αλλάξει πολλά πράγματα...».

Ο Γιώργος Μιχαηλίδης ξέρει καλά τον Θανάση Βέγγο. Γι' αυτό και ο ηθοποιός τον εμπιστεύεται και πορεύεται μαζί του στην αριστοφανική κωμωδία. «Είναι ο πιο υπάκουος ηθοποιός από όλους. Σε κοιτάει και είναι πρόθυμος να κάνει ό,τι του πεις» λέει ο σκηνοθέτης και φίλος του. «Και φυσικά δεν έχει καμία αίσθηση του σταρ. Δεν πουλάει τίποτε. Είναι ο εαυτός του. Κάθε πρόβα, κάθε παράσταση είναι για εκείνον όπως η πρεμιέρα». Σε αυτή τη δεύτερη συνεργασία τους ο Μιχαηλίδης ξέρει καλά τι ζητεί από τον πρωταγωνιστή του. «Η προσπάθειά μας είναι να ακούσουμε τον Δικαιόπολι. Δεν θέλουμε να ξεκινάμε από τον Βέγγο προς τον Δικαιόπολι, αλλά το αντίστροφο. Αυτή η αλλαγή πορείας είναι και πιο σημαντική και πιο θεατρική. Χωρίς να αλλοιώσει ο Βέγγος τον εαυτό του, ούτε να παραμορφώσει τους κώδικές του ή να τους αρνηθεί, αλλά βάζοντας σε προτεραιότητα τον Δικαιόπολι. Τι απαιτεί ο Δικαιόπολις; Αυτό θα κάνουμε. Είναι ένας θεατρικός και σωστός δρόμος. Ολες αυτές οι αντιδράσεις γίνονται όμως με βεγγέικο τρόπο. Είναι απαιτήσεις του ρόλου. Για να αντεπεξέλθεις σε όλα αυτά απαιτείται μια ηρεμία, πνευματική και ψυχική. Μόνος και πανικόβλητος δεν σώνεσαι. Δεν πρέπει να είσαι βέβαιος αλλά ούτε και πανικόβλητος. Τώρα που είναι η δεύτερη φορά του, νιώθει πιο καλά. Ξέρει ότι έκανε μια δοκιμή και αυτή η δοκιμή πέτυχε. Τώρα ξέρει πιο πολύ ότι του ταιριάζει ο Αριστοφάνης. Και αυτό τον καθησύχασε. Ετσι δουλεύουμε πιο ήρεμα». Από το 1995 που συνεργάστηκαν στην «Ειρήνη» ο Μιχαηλίδης του είχε μιλήσει για τους «Αχαρνής». Ο Βέγγος δεν ήξερε αυτή την κωμωδία, τη διάβασε και συμφώνησε. Ετσι επανήλθαν.

Στην πρόβα όλοι μιλάνε για την καλή του διάθεση και για τη δυνατότητά του να δημιουργεί ένα τελείως άλλο κλίμα. Σε αυτό συνέβαλε και ο ίδιος ο σκηνοθέτης που ήξερε, καλύτερα από την πρώτη φορά, πώς να συνεργασθεί με τον Βέγγο στον Αριστοφάνη. Οι δυο τους όμως γνωρίζονται πολλά χρόνια. Στο παρελθόν ο Μιχαηλίδης του έγραφε νούμερα, τον σκηνοθετούσε. Ετσι έμαθε τον «βεγγέικο» τρόπο του.

«Στις πρόβες γελάμε πολύ. Ο Βέγγος είναι από μόνος του ευρηματικός, μεγάλο ταλέντο» λέει ένας από τους ηθοποιούς του Χορού, ο Ηλίας Σκούφης. «Ο,τι βλέπαμε μικροί στις ταινίες και γελούσαμε τώρα το βλέπουμε μπροστά μας. Κι εφόσον ο σκηνοθέτης μάς ζητεί και αυτοσχεδιασμό, καταλαβαίνει κανείς τι κάνει εκεί ο Βέγγος». Και ο Δημήτρης Πιατάς, ο οποίος υποδύεται τον Λάμαχο στην παράσταση, προσθέτει: «Είναι πρόκληση να παίζεις με τον Βέγγο. Είναι σαν στούντιο. Ο Βέγγος αποτελεί ένα παιδικό μου ίνδαλμα. Το κακό είναι ότι εγώ μεγάλωσα ενώ ο Βέγγος παρέμεινε παιδί. Μας δίνει ένα μάθημα ο Βέγγος για το πώς ο χρόνος δεν είναι φθορά. Για το πώς θα μείνουμε αναλλοίωτοι κρατώντας τον αυθορμητισμό μας. Και αυτό είναι το μεγαλύτερο μάθημα».

Βλέποντάς τον να υποδύεται τον Δικαιόπολι εύκολα κανείς αναρωτιέται γι' αυτή την πορεία του Βέγγου, που ίσως ήρθε αργά. Είναι 73 χρόνων. Αραγε μετάνιωσε για πράγματα που έκανε; Οπως λένε όσοι τον ξέρουν, δεν έχει μετανιώσει σε τίποτε για ό,τι έκανε στον κινηματογράφο. Στο θέατρο μάλλον ναι. «Είναι όμως κάτι που δεν το συζητά ποτέ και με κανέναν» λέει ο Γιώργος Μιχαηλίδης.«Ο θρίαμβός του στην Επίδαυρο όμως ήταν τέτοιος πριν από τρία χρόνια που δεν μπορεί να μην επηρεάστηκε και να μη σκέφτηκε τα πράγματα που θα μπορούσε να είχε κάνει». Από τότε πέρασαν τρία χρόνια. Τι έκανε ενδιαμέσως; Εκτός από ένα καλοκαίρι που έπαιξε στο «Δελφινάριο» και εκτός από την ταινία του Παντελή Βούλγαρη, στην οποία συμμετείχε, δεν τον είδαμε αλλού. Πήγαινε όμως συστηματικά στις πρεμιέρες του Ανοιχτού Θεάτρου και οι υπόλοιπες ασχολίες του ήταν εκείνες ενός συνηθισμένου ανθρώπου. Κύριο μέλημά του είναι τα δύο σπίτια που ετοιμάζει για καθέναν από τους γιους του.

«Το θετικό με τον Βέγγο είναι ότι, ενώ είναι ενστικτώδης, οι επιλογές του ήταν συνειδητές. Γι' αυτό και έγινε μεγάλος κωμικός. Οι άλλοι κωμικοί έφτιαξαν έναν τύπο. Ο Βέγγος έχει φτιάξει ένα πλάσμα κατασκευασμένο από όλα τα μέλη της ιστορίας της κωμωδίας. Και αυτό ήταν συνειδητό» τονίζει ο Γιώργος Μιχαηλίδης. «Ο θαυμασμός του απέναντι στον Τσάρλι Τσάπλιν, στον βουβό κινηματογράφο, στο τσίρκο, στον Μπάστερ Κίτον είναι συνειδητός. Αυτά τα είδη όμως κατάγονται από πολύ παλιά. Και ξαφνικά βλέπεις μέσα στον Βέγγο κωδικοποιημένη όλη την ιστορία της κωμωδίας, των κωμικών. Ως ένα βαθμό ξέρει πολύ καλά τι κάνει. Η τρέλα του είναι συνειδητή. Καμία τρέλα εξάλλου και μάλιστα καλλιτεχνική δεν είναι εύκολη». Αλλωστε και ο ίδιος, μέσα στην απλότητά του, μοιάζει δύσκολος άνθρωπος, με μια ιδιαίτερη ευφυΐα. «Είναι όμως έντιμος» επανέρχεται ο Γιώργος Μιχαηλίδης. «Δεν θα σου κάνει καμμία ατιμία, δεν θα σε κλέψει, δεν θα σε γελάσει. Αυτό το ήθος το έδωσε βέβαια στον ήρωά του. Γιατί είναι ίδιος ο εαυτός του».